W przestrzeni największego na świecie korytarza rzeźbiarskiego – Ruta de la Amistad de Mexico (Szlak Przyjaźni w Meksyku) już 3 września 2022 r. zaprezentowany zostanie projekt „Living in lines” autorstwa dr Izabeli Jurczyk, pedagog z Instytutu Projektowania Graficznego łódzkiej ASP.

Szlak Przyjaźni, powstały w 1968 roku z okazji XIX Igrzysk Olimpijskich, tworzy dziewiętnaście betonowych rzeźb usytuowanych przy autostradzie otaczającej stolicę Meksyku. Cykl symbolizuje obecność na igrzyskach reprezentantów kultur ze wszystkich pięciu kontynentów. Współtwórcami projektu byli architekt Pedro Ramirez Vasquez oraz niemiecki rzeźbiarz Mathias Goeritz.

Bezpośrednią inspiracją dla autorki projektu „Living in lines” była twórczość wybitnego urugwajskiego rzeźbiarza Gonzalo Fonseca, autora słynnej 12-metrowej betonowej rzeźby-wieży „Torre” („Wieża”), należącej do cyklu La Ruta de la Amistad. Jej struktura przypomina kształtem Malwiya – spiralny minaret Wielkiego Meczetu w Samarze.

„Sednem mojego projektu jest nawiązanie i połączenie awangardowej myśli i działania, tak charakterystycznego dla łódzkiej ASP, z wyjątkowymi geometrycznymi rzeźbami-budowlami, znajdującymi się na trasie La Ruta de la Amistad w Mexico City” – mówi dr Izabela Jurczyk. 

W projekcie „Living in lines” przestrzeń „Wieży” Gonzalo Fonseca staje się domem mieszkalnym, którego wnętrze artystka aranżuje autorskimi kompozycjami geometrycznymi. Są one interpretacją metalowych profili, które kształtują rzeźby La Ruta de La Amistad, czyniąc z „Wieży” miejsce do życia. „W kompozycjach odnoszę się do inspiracji, jaką są dla mnie pionowe i poziome linie konstrukcyjne, będące szkieletami i wewnętrzną duszą rzeźb La Ruta de La Amistad. Interesuje mnie również relacja, jaka tworzy się pomiędzy wspomnianym rzeźbami a architekturą otaczającej je obecnie metropolii” – tłumaczy dr Izabela Jurczyk. 

Same kompozycje zrealizowane są w formie żakardowych tkanin. „Wybrałam tę technikę ze względu na rzeźbiarskość żakardu, jego dwustronność, dającą efekt trójwymiarowości. Dodatkowo chciałam uzyskać miękkość form, z jednej strony kontrastującą, a z drugiej uzupełniającą purystyczne wnętrze rzeźby-wieży. W tkaninach wykorzystane zostały bawełniane nici, aby w pełni zachować ekologiczny wymiar projektu, w zgodzie z otaczającą go naturą, jak również w hołdzie samemu Gonzalo Fonseca, który pracował zawsze z naturalnymi materiałami. 

Oprócz tkanych kompozycji, którym nadane zostały funkcje użytkowe koca, dywanu, obrusu czy poduchy, częścią aranżacji wnętrza są papierowe kule oraz oprawione w geometryczne wzory książki, wprowadzające do wnętrza wieży domową intymność. „Te działania są moim nawiązaniem do postrzegania przestrzeni jako formy otwartej, wchodzącej w dialog z otoczeniem i widzami, dlatego tak ważne jest dla mnie, aby zwiedzający mogli odnieść się do zaproponowanej interwencji poprzez własne emocje i próbowali znaleźć swój sposób skomunikowania się z zaproponowaną przeze mnie formą wizualną” – mówi artystka. 

Szlak Przyjaźni wyprowadził sztukę współczesną z muzeum na ulice, zachęcając publiczność do odczuwania emocji i – w rzadkim kontekście artystycznym – do przechadzki po ścieżce geometrii i kolorów, które łączyły różne scenerie Olimpiady. „Ten aspekt jest dla mnie wyjątkowo istotny, stąd chęć wejścia z grafiką w przestrzeń „Wieży”. Projektując, koncentruję swoje zainteresowania w obszarze rozwiązań związanych z informacją wizualną i jej funkcją. Ukierunkowuję się na człowieka i jego przestrzeń, dlatego niezwykle ważną kwestią jest dla mnie społeczny wymiar tworzonych projektów” – podsumowuje autorka projektu. 

Kurator: Luis Javier de la Torre Gonzalez

Projekt objęty jest patronatem honorowym przez Ambasadora RP w Meksyku, Pana Macieja Ziętarę. 

Finisaż odbędzie się 5 listopada 2022 r.

We wnętrzu Szlaku Przyjaźni drzemie jego dusza – ona nadaje sens formom i przez nie przemawia. Niewidoczne, ciężkie i ogromne metalowe profile, pręty i spoiny tworzą niezwykle piękne konstrukcje, które służą za zbrojenie i nadają kształt rzeźbom.

Izabela Jurczyk, łącząca – jak zawsze w swoich pracach graficznych – funkcjonalność z przestrzenią wnika w warstwy betonu, by odnaleźć tam setki pionowych, poziomych i krzywych linii. Interpretuje je i wydobywa z zawoalowanego istnienia, stawiając przed naszymi oczami.

Szkielety rzeźb wychodzą z ukrycia, by zaistnieć wewnątrz Wieży Wiatrów poprzez interpretacje artystki kreślone na tkaninach. Elementy wykonane przez Fonsecę przybierają nowe formy, wychodząc nam na spotkanie. Tu, w środku jesteśmy mieszkańcami pionowych i poziomych linii, wbudowanych w tkaninę i w beton, które zapraszają nas do przeżycia intymnego doświadczenia, jakim jest „Życie w liniach”.

Ornamenty czynią tę przestrzeń możliwą do zamieszkania; artystka zawarła na tkaninach swoje osobiste odczytanie metalowych konstrukcji zbrojeniowych Szlaku Przyjaźni, czyniąc z nich wyposażenie utopijnego domu. Głębokie czarne linie otulone absolutną bielą „Wieży” stają się głównymi aktorami domu, wraz z tradycyjną urugwajską cegłą, której rzędy również współtworzą wizualną kompozycję tej wyjątkowej przestrzeni.

Dom to nieskończone opowieści inspirowane myślami i pragnieniami, które powstają w jego wnętrzu. Będąc jego mieszkańcami, stajemy się bohaterami nieustannych przeżyć – to doświadczenie zostaje powtórzone w „Wieży”, gdy jej tymczasowi mieszkańcy zaczynają tworzyć swoje własne historie w efemerycznej przestrzeni wymyślonej przez artystkę.

„Życie w liniach” Izabeli Jurczyk to propozycja, która łączy ludzi i przestrzeń.

Luis Javier de la Torre González
Dyrektor Programu Interwencji Artystycznych Szlaku Przyjaźni, MEXICO68